Rękojmia – prawo konsumenta, obowiązek sprzedawcy

Sprzedaż towaru lub wykonanie usługi i otrzymanie należnej zapłaty nie zawsze oznacza, że kończą się Twoje zobowiązania wobec nabywcy. Jeżeli towar lub usługa nie spełniają standardów zawartych w umowie i zawierają wady, klient może skorzystać z prawa do rękojmi. Dowiedz się, jakie przywileje otrzymuje kupujący w tym zakresie i jakie są obowiązki sprzedawcy.

W odróżnieniu od gwarancji, która jest przyznawana dobrowolnie przez sprzedawcę, importera czy producenta, rękojmia przysługuje nabywcy z mocy prawa. W jej ramach kupujący może zareklamować produkt lub usługę w przypadku wad fizycznych lub prawnych. Za wady fizyczne uznaje się wszelkiego rodzaju usterki, niedociągnięcia i braki w towarze lub usłudze, jak np. telefon z niedziałającym głośnikiem, rower z zepsutym siodełkiem czy nieprzemakalne buty, które w rzeczywistości przemakają.

Z kolei do wad prawnych zalicza się sytuacje, w których np. rzecz należy do osoby trzeciej, jej użytkowanie jest ograniczone ze względu na roszczenia osób trzecich lub całkowicie niemożliwe z uwagi na licencję. Co istotne, odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi dotyczy wyłącznie wad fizycznych i prawnych istniejących w momencie przekazania towaru lub wykonania usługi. Jeżeli więc usterki pojawiły się w wyniku normalnej eksploatacji, rękojmia nie obowiązuje i kupującemu pozostaje jedynie gwarancja, która jednak nie jest regulowana ustawowo.

Jeżeli przekazany towar lub wykonana usługi mają wady fizyczne bądź prawne, kupujący może zażądać:
• obniżenia ceny proporcjonalnie do realnego obniżenia wartości towaru lub usługi;
• wyeliminowania usterki;
• wymiany towaru na nowy lub ponownego wykonania usługi;
• odstąpienia od umowy, jeżeli wady uniemożliwiają normalne użytkowanie towaru lub korzystanie z efektów wykonanej usługi.

Oczywiście wszelkie koszty związane z usunięciem wad i przywróceniem towaru do normalnego stanu ponosi sprzedawca. Co ważne, rękojmia dotyczy właśnie sprzedawcy, który bezpośrednio przekazuje rzecz lub wykonuje usługę, a nie producenta i importera, tak jak często dzieje się w przypadku gwarancji.

Na wykonanie rękojmi sprzedawca ma 2 lata w przypadku towaru fabrycznie nowego (5 lat dla nieruchomości) i 1 rok w przypadku używanych przedmiotów. Zwolnienie z rękojmi przysługuje wyłącznie, jeżeli w momencie przekazania towaru kupujący wiedział o istniejących wadach.